Voor veel ondernemers is het verdienen van (veel) geld geen drijfveer voor hun keuze om een eigen bedrijf te beginnen. Toch is er geen bedrijf of organisatie die zonder liquide middelen kan. De branche waarin een bedrijf actief is maakt hierbij wel verschil. Gemiddeld genomen is bijvoorbeeld een industrieel productiebedrijf kapitaalintensiever dan een online marketingbureau. Dit neemt niet weg dat ook het online marketingbureau niet zonder financiële middelen kan. Zij moeten immers salarissen betalen, een kantoor inrichten en investeren in het opleiden van medewerkers. Om over het financieren van groei door middel van een eventuele overname van een concurrent nog maar te zwijgen.
Voor ondernemers in het MKB is het verkrijgen van financiering daarom van groot belang voor het geven van inhoud aan hun dagelijkse bedrijfsactiviteiten en het faciliteren van innovatie en groei. Juist nu we de crisis snel achter ons willen laten, is het kunnen realiseren van de gewenste investeringen van fundamenteel belang. In tegenstelling tot geluiden die o.a. tijdens netwerkborrels, bij de koffieautomaat of op verjaardagen nogal eens te horen zijn, willen banken en andere financiers hun (potentiële) klanten graag financieren. Voor goede ondernemers met creatieve en rendabele ideeën bestaan namelijk altijd mogelijkheden.
Toch ervaren veel ondernemers het verkrijgen van een financiering als één van de meest complexe en soms zelfs frustrerende processen. Er zijn een groot aantal oorzaken waarom ondernemers tegen problemen aan kunnen lopen met het verkrijgen van financiering. In willekeurige volgorde kan gedacht worden aan o.a.:
- Het bedrijf heeft in het afgelopen jaar/ jaren mindere goede financiële resultaten gehad.
- Binnen het bedrijf bestaat onvoldoende duidelijkheid over de strategische koers.
- Tekortkomingen binnen de interne organisatie.
- Het bedrijf is actief in een sector met een (volgens de financiers) negatief toekomstperspectief.
- Het ontbreken van eigen middelen.
- Het bedrijf is niet in staat om aan te geven wat de motivatie is voor de geplande investering.
- Er wordt in de ogen van de financier onvoldoende aandacht besteed aan het verduurzamen van de bedrijfsvoering.
- Het rendement van de geplande investering is voor de ondernemer en daarmee ook de potentiële financier niet helder.
- Het ontbreken van (voldoende) zekerheden om het risico van de financier te kunnen beperken.
- Het niet benutten van de door de overheid beschikbaar gestelde faciliteiten.
- Onbekendheid met betrekking tot de processen bij financiers en de vereisten waaraan zij op basis van intern beleid van de financier en/of (Europese) wetgeving moeten voldoen.
- Ondernemers missen knowhow in het opstellen van een financiersplan.
Alle bovenstaande oorzaken afzonderlijk of in combinatie met elkaar, maken dat ondernemers veel vaker dan hun lief is, vroeg of laat in het proces een “nee” als antwoord krijgen.
In een aantal gevallen is dit terecht, omdat het zicht op een structureel gezonde bedrijfsvoering op dat moment helaas ontbreekt. Als deze situatie zich voor doet, is het financieren van een bedrijf ook niet in het belang van de ondernemer zelf. Hoewel hier regelmatig anders over wordt gedacht, is op lange termijn niemand gebaat bij water naar de zee dragen. Dat wil niet zeggen dat zo’n bedrijf ten dode is opgeschreven, wel dat het eerst andere acties moet ondernemen voor weer te kunnen denken aan investeren en financieren.
Niet zelden ontstaan hierbij kip-ei discussies. Indien een onderdeel van genoemde acties is dat een financiering noodzakelijk is om (een deel van) de oplossing te kunnen betalen, dient de gevraagde financiering anders benaderd te worden dan wanneer het bedrijf slechts verder wil gaan op een ingeslagen, maar niet rendabele weg. In de praktijk lijkt deze scheidslijn soms dun. Het maken en goed onderbouwen van het verschil tussen beiden is daarom essentieel.
Het goede nieuws is dat in alle andere gevallen financiering wel mogelijk is!
In een ideale wereld spelen geen van de genoemde oorzaken een rol. Bij bedrijven waar alles op rolletjes loopt, de geplande investering voor iedereen volkomen logisch is, de sector geen vragen oproept en alle financiële parameters donkergroen kleuren, is het vinden van een financier doorgaans geen onoverkomelijk probleem. Een aanvraag komt dan moeiteloos door de inmiddels steeds verder geautomatiseerde processen van de banken, waarna er meestal redelijk snel een goede en scherpe offerte volgt.
Helaas is deze situatie niet voor iedereen weggelegd. Dat hoeft ook niet. Dit vraagt echter wel om een goed financieringsplan en een bijbehorend plan van aanpak. Immers, ieder goed plan is financierbaar!
Het opstellen van een financieringsplan
In een goed financieringsplan wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:
- De missie, visie en strategie
- De interne organisatie met de ondernemer(s) als belangrijkste factor
- Product- marktcombinaties van het bedrijf of de organisatie
- Het huidige en toekomstige verdienmodel
- De sector(en) waarin het bedrijf actief is
- De kansen en bedreigingen in de markt
- De concurrentie
- De mate waarin risico’s (zo veel mogelijk) geëlimineerd worden
- Investeringsplan
- Toekomstige vervangings- en uitbreidingsinvesteringen
- Alle belangrijke financiële indicatoren zoals rentabiliteit, solvabiliteit, liquiditeit, debt/ebitda, DSCR en de te stellen zekerheden
- Ondersteunende faciliteiten door overheid en/of subsidies
Uiteraard moet ook duidelijk gemaakt worden welk deel van de investering door wie gefinancierd wordt, wie de debiteuren van de financiering worden en op welke wijze de financiering gestructureerd wordt. Een financiering voor een investering in voorraden heeft bijvoorbeeld een andere looptijd dan een financiering voor de aankoop van een pand.
De opbouw van een financiering
Afhankelijk van de situatie is het binnen een plan niet altijd mogelijk om met één financier direct van A naar B te gaan. Soms kan door het inbouwen van tussenstappen aangetoond worden dat inderdaad sprake is van een goed en levensvatbaar idee. Hiermee wordt vertrouwen opgebouwd, waarbij de risico’s voor de financiers bij aanvang beperkt kunnen worden. Op basis hiervan zijn zij vervolgens bereid om toe te zeggen dat bij het realiseren van bepaalde milestones ook fasen 2, 3, enz. financieren. Voor de ondernemer is een dergelijke procesgang wellicht minder wenselijk, maar irreëel is een dergelijke opstelling van een financier niet.
Een alternatief kan zijn om de gewenste financiering op te bouwen met een combinatie van mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan een mix van de bank, een leasemaatschappij en een informal investor. Of een combinatie van een deel eigen geld met een crowdfund actie en een fintech bedrijf. Iedere financier hanteert hierbij zijn eigen uitgangspunten, voorwaarden en spelregels. Voor de ondernemer is het belangrijk om die samenstelling te vinden, waarmee zowel de hoogte van de financiering toereikend is alsook de looptijd, tarieven en voorwaarden overeenkomen met dat wat past bij zijn bedrijf in die levensfase.
Waarom een samenwerking met een professional meerwaarde heeft voor de ondernemer
Het uitwerken van een goed financieringsplan en het bijbehorende plan van aanpak blijkt met name voor MKB bedrijven niet altijd eenvoudig. Het gevolg hiervan is dat het bedrijven die wel financierbaar zijn, niet lukt om financiering op te halen. In sommige gevallen doen ze hiertoe zelfs niet eens een poging. Gezien het belang van MKB-bedrijven voor de groei van de economie en de werkgelegenheid, vindt ook de overheid dit een onwenselijke situatie. Onlangs is deze problematiek daarom onderwerp van gesprek geweest in de Commissie voor Economische Zaken en Klimaat van de Tweede Kamer.
Eén van de uitkomsten van dit overleg was dat de kans op het verkrijgen van een financiering door MKB-bedrijven eenvoudiger wordt door gebruik te maken van professionele ondersteuning. De argumenten hiervoor zijn voor de hand liggend. Professionals weten waaraan een financieringsplan moet voldoen en spreken de taal van de financiers. Daarbij durven goede professionals ondernemers te spiegelen op hun tekortkomingen. Ook het hebben van een netwerk binnen zowel de bancaire sector alsook de zogenaamde alternatieve mogelijkheden van o.a. leasing, crowdfund platforms, factormaatschappijen en informal investors is van essentieel belang.
Met ± 70 deskundige Partners, bijna 40 jaar ervaring in de ondersteuning van het MKB en een groot aantal samenwerkingsverbanden met financieringspartners, mag Claassen, Moolenbeek & Partners zich met recht een professionele partij noemen.
Meer weten? Dan bespreken we onder het genot van een kop koffie graag de verschillende mogelijkheden met u.
Bel of mail ons op 076 200 38 25 of ZWN@CMenP.nl.
Samen houden we de motor niet alleen draaiend, maar geven we gas bij!
Over de auteurs
Roeland Verbeet MSc RAB FJ / BV
Roeland heeft veel expertise op het gebied van strategie. Daarnaast heeft hij dankzij zijn werkervaring een groot netwerk binnen de bancaire sector. Heb je interesse in wat hij voor jou kan betekenen en wil je een vrijblijvend gesprek? Neem dan contact met Roeland Verbeet op.
Je kunt hem bereiken op: 06 – 51 19 32 09 of via mail.