Ga naar de inhoud
In dit artikel bespreken we het concept SWOT analyse. Aan het einde van dit artikel weet je precies wat een dergelijke analyse betekent en hoe je dit zelf kunt toepassen.
Waar staat de afkorting SWOT voor?
De term ‘SWOT’ is een acroniem (letterwoord) afkomstig uit het Engels. SWOT staat voor Strengths, Weaknesses, Opportunities en Threats. Een SWOT-analyse is dus een methode om sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen te inventariseren en te analyseren. Naast inzicht krijg je ook overzicht en dat is doorgaans geen overbodige luxe. Van je interne organisatie tot je externe presentatie: talloze factoren zijn van invloed op het presteren van een bedrijf. Met een SWOT-analyse, oftewel een sterkte-zwakte-analyse, breng je dit in beeld en dat is waardevolle kennis.
Wanneer gebruik je een sterkte-zwakte-analyse?
Om je strategische doelen te realiseren heb je een marketingplan nodig. De SWOT-analyse is daarbij een handig hulpmiddel, want deze laat namelijk precies zien wat kansrijk is én wat extra aandacht behoeft. De SWOT-analyse kan op verschillende niveaus worden toegepast: je kunt het gehele bedrijf onder de loep nemen, maar ook een specifieke afdeling, een product of een dienst. Kenmerkend daarbij is de brede blik: je kijkt niet alleen binnen maar ook buiten de bedrijfsmuren.
SWOT-analyse format
De SWOT-analyse bestaat uit een interne analyse (sterktes en zwaktes) en een externe analyse (kansen en bedreigingen). De resultaten daarvan worden in een tabel tegen elkaar afgezet. Door per variabele een wegingsfactor toe te kennen, ontstaat een helder overzicht. Met een SWOT-analyse zie je in één oogopslag de belangrijkste verbanden en dat is een goed vertrekpunt voor het bepalen van prioriteiten en het benoemen van concrete acties.
Hoe maak je een SWOT analyse?
Een SWOT analyse maken doe je in vier stappen:
- Interne analyse. Waar is het bedrijf goed in en wat zijn juist de zwakke punten? Zelfreflectie is belangrijk bij de interne analyse. Beoordeel eerlijk hoe het bedrijf presteert ten opzichte van de concurrentie. Kijk kritisch naar de huidige marketingmix, het klantenportfolio en de interne organisatie.
- Externe analyse. Wat gebeurt er in de omgeving van het bedrijf? Tijdens de externe analyse is het zaak om zowel kansen als bedreigingen te inventariseren. Houd de focus breed. Van productinnovaties bij de concurrent tot politieke en maatschappelijke ontwikkelingen: benoem alle factoren die relevant kunnen zijn.
- SWOT-analyse invulschema. Breng de meest relevante elementen samen in een SWOT-analyse invulschema. Dat is de basis voor je SWOT-analyse. Voor ieder veld kies je alleen de drie belangrijkste factoren, anders wordt het al snel onoverzichtelijk.
- Confrontatiematrix. Tijd om het kaf van het koren te scheiden. In de confrontatiematrix zet je sterktes en zwaktes af tegen kansen en bedreigingen. Door wegingsfactoren toe te kennen ontstaat een rangschikking: je ziet precies waar de grootste kansen liggen en welke problemen je het eerst moet aanpakken.
SWOT analyse voorbeeld
Stel: je runt een speciaalzaak in glutenvrije producten. Met name coeliakiepatiënten weten je te vinden. Dankzij jouw productkennis ben je in staat om hen passend van advies te voorzien. De zaak ligt niet in een winkelcentrum, maar in een woonwijk. Dankzij vaste klanten heb je een goede naam opgebouwd en is er voldoende vraag. Een SWOT analyse leidt tot de volgende resultaten.
| Sterktes | Zwaktes | |
| Intern | Veel vakkennis in huis Vaste klantenkring Sterke reputatie | Weinig kennis bij medewerkers Ongunstige locatie Geen gerichte marketingstrategie |
| Kansen | Bedreigingen | |
| Extern | Steeds meer mensen die glutenvrij eten Maandelijkse food market in de wijk Kant-en-klare maaltijden | Concurrentie door webwinkels Concurrentie in de omgeving Bezorging aan huis |
Hoe lees je een SWOT analyse? (1/2)
Bovenstaande tabel laat de sterke en zwakke punten van het bedrijf goed zien: mede dankzij gespecialiseerde kennis is een vaste klantenkring opgebouwd, ondanks het feit de zaak op een ongunstige locatie ligt en er (te) weinig aan marketing gedaan is. De concurrentie zit echter niet stil en dat zie je terug in de externe factoren: er is steeds meer concurrentie door webwinkels en in de directe omgeving zit nóg een zaak waar glutenvrije producten worden verkocht, die bovendien aan huis geleverd kunnen worden. Een klant kan zo dus in de handen van de concurrent vallen. De SWOT- analyse laat ook zien dat er kansen zijn, bijvoorbeeld door deelname aan de maandelijkse food market en door in te spelen op de groeiende groep mensen die glutenvrij wil eten, zonder dat daar een medische noodzaak aan ten grondslag ligt. En dan is er nog het verkopen van kwalitatieve, kant-en-klare, glutenvrije maaltijden. Dat is nog onontgonnen terrein in de markt. Daar liggen dus mogelijkheden om nieuwe klanten op een creatieve manier binnen te halen.
Confrontatiematrix
Deze tabel is een belangrijke stap in de SWOT-analyse, maar we zijn er nog niet. De confrontatiematrix verdiept het inzicht. Voor onze fictieve glutenvrije speciaalzaak kan deze confrontatiematrix er als volgt uitzien.
| Kansen | Bedreigingen | Totaal | ||||||
| Groeiende markt | Food market | Afhaalmaaltijden | Webwinkels | Lokale concurrent | Bezorging aan huis | |||
| Sterktes | Vakkennis | ++ | ++ | + | 0 | 0 | 0 | +++++ |
| Vaste klanten | 0 | + | + | ++ | + | + | + | |
| Reputatie | + | + | + | – | + | 0 | + | |
| Zwaktes | Kennis medewerkers | 0 | – | 0 | 0 | – | 0 | — |
| Ongunstige locatie | 0 | ++ | – | — | — | – | —– | |
| Geen marketing | 0 | – | + | – | — | – | — | |
| Totaal | +++ | ++++ | +++ | — | — | — |
Hoe lees je een SWOT-analyse? (2/2)
Alle elementen zijn met elkaar in verband gebracht. Alle effecten zijn beoordeeld. Een plus (+) staat voor een kans, een min (-) voor een bedreiging en bij een nul (0) is er geen of weinig relatie tussen de twee factoren. De meest opvallende uitkomsten zijn vetgedrukt. Hieruit blijkt dat met name het benutten van de aanwezige vakkennis kansrijk is. De ongunstige locatie is en blijft een zwakte, maar die kan deels teniet worden gedaan door voortaan ook aanwezig te zijn op de maandelijkse food market. Dat is een goed moment om je klantenkring verder uit te bouwen en je merkreputatie te verstevigen. Kortom, de confrontatiematrix deelt zijn naam eer aan en is dan ook een onmisbaar onderdeel van de SWOT-analyse.
Zelf een SWOT maken?
Voor het maken van een goede SWOT-analyse kan het gesprek met een onafhankelijk buitenstaander enorm helpen. Hij/zij behoedt jou voor een te intern gerichte blik. Er zijn wel hulpmiddelen beschikbaar waarbij je door een vragenlijst wordt gestuurd. Waarbij dergelijk checks worden gedaan.
De Claassen Moolenbeek Bedrijfsscan (Dé CBS) is een online tool, die je snel helpt aan een goede SWOT.
Meer weten? Kijk op de bedrijfsscan pagina.
Meer informatie over SWOT analyses?
Diepere uitleg: de vier onderdelen van een SWOT-analyse
Sterktes
Sterktes zijn de interne factoren die een organisatie onderscheiden van haar concurrenten. Denk hierbij aan unieke middelen zoals vakkennis, een sterk merk of een loyale klantenkring. Voorbeeld: Een innovatief softwarebedrijf kan als sterkte de gebruiksvriendelijkheid van hun applicaties benoemen, wat hen een voorsprong geeft op concurrenten.
Zwaktes
Dit zijn interne tekortkomingen die een organisatie kunnen hinderen in haar functioneren of concurrentiepositie. Een voorbeeld is een beperkte financiële buffer, wat investeringen in groei vertraagt. Bij de eerdergenoemde glutenvrije speciaalzaak valt de beperkte marketingstrategie in deze categorie, omdat het een gemiste kans is om nieuwe klanten te werven.
Kansen
Kansen zijn externe factoren die de organisatie kan benutten om te groeien of haar positie te versterken. Voorbeeld: De opkomst van e-commerce biedt fysieke winkels de mogelijkheid om hun bereik online te vergroten, bijvoorbeeld door een webshop te starten. Kansen vragen echter ook om alertheid en strategisch inzicht om optimaal te worden benut.
Bedreigingen
Bedreigingen zijn externe risico’s die een negatieve impact kunnen hebben op de organisatie. Denk aan veranderingen in wetgeving, economische recessies of nieuwe concurrenten. Voor de glutenvrije speciaalzaak vormt de concurrentie van webshops met landelijke dekking een significante bedreiging.
Praktische toepassing: de SWOT in actie
Het succes van een SWOT-analyse hangt af van hoe goed de resultaten worden geïntegreerd in het strategisch plan. Stel, een bedrijf in duurzame mode constateert dat een sterke reputatie (sterkte) hen helpt inspelen op de groeiende vraag naar milieuvriendelijke producten (kans). Tegelijkertijd moeten ze omgaan met stijgende kosten (bedreiging) en beperkte schaalvoordelen (zwakte). Door deze inzichten samen te voegen, besluiten ze strategisch te investeren in lokale samenwerkingen om productie-uitdagingen te minimaliseren en hun merk verder te versterken.
Conclusie
Grip op gegevens en grip op je activiteiten: dat levert de SWOT-analyse je op. De vaak vele resultaten uit de interne en externe analyse worden helder gepresenteerd. En dankzij de confrontatiematrix wordt het opzetten van een strategie en besluitvorming een stuk eenvoudiger. Prioriteiten dienen zich als vanzelf aan, zodat je daar een marketingstrategie op kunt ontwikkelen. Tot slot een tip: het ondernemerschap is veranderlijk, dus het is raadzaam om de SWOT-analyse na een tijdje te herhalen.
Wil je meer weten over de SWOT-analyse? Neem dan contact op met CM&P en maak een afspraak met een bedrijfsadviseur.
Over Claassen, Moolenbeek & Partners
Claassen, Moolenbeek & Partners (CM&P) is een bedrijfskundig advieskantoor dat de Nederlandse mkb-ondernemer begeleidt bij strategieformulering en implementatie, bedrijfsovername (aan & verkoop) en/of het bepalen en regelen van de financieringsbehoefte.
Onze organisatie bestaat uit ±50 partners met ieder hun eigen expertise op het gebied op de genoemde diensten. Sinds de oprichting in 1983 is ons partnernetwerk steeds groter en deskundiger geworden. We werken landelijk vanuit 9 regio’s in Nederland en hebben in alle regio’s één of meerdere kantoren.
Of je nu te maken hebt met complexe vraagstukken omtrent bedrijfsovername, strategische keuzes of het verkrijgen van de juiste financiering, er staat altijd een ervaren partner in jouw nabije omgeving klaar om je te begeleiden naar een succesvol eindresultaat. Bekijk onze partnerpagina en kom in contact met de partner die het beste bij jouw vraagstuk past.
