De juiste bedrijfsstrategie bepalen

De economische crisis heeft veel ondernemers in de afgelopen jaren parten gespeeld. Vele ondernemers, maar ook hele sectoren, zijn in die periode in zwaar weer terecht gekomen. Daarvoor waren diverse oorzaken aan te wijzen, zoals ondernemers die in het verleden op te grote voet hebben geleefd en als gevolg daarvan te weinig vet op de botten hadden om de crisis te overleven. Feitelijk liggen de oorzaken dus bij een verkeerde bedrijfsstrategie in het verleden. Soms lijken de problemen niet zozeer bij het bedrijf zelf te liggen; er zijn hele sectoren die in de problemen kwamen zoals bijvoorbeeld vastgoed, binnenvaart, transport, automotive en detailhandel en bedrijven waarvan het business- en verdienmodel in sneltreinvaart achterhaald was. De afgelopen 10 jaar hebben veel bedrijven in het teken gestaan van overleven. Overigens gold dat niet voor alle ondernemers, ook in crisistijd zijn er altijd kansen voor ondernemers en zijn er bedrijven die groeien. Zij pasten in een crisistijd hun bedrijfsstrategie tijdig aan.

Oei, oei, oei, een bedrijfsstrategie waardoor ik groei

Per definitie is de economische situatie niet stabiel. Groei en krimp wisselen elkaar af. Dat vraagt steeds  om aanpassing van de strategiebepaling voor uw bedrijf. Er is veel veranderd in de afgelopen jaren. Zo is bijvoorbeeld het landschap van financieringsmogelijkheden substantieel gewijzigd, zijn bestaande businessmodellen versneld aan het einde van hun levenscyclus gekomen en leiden digitalisering en het gebruik van big data tot weer nieuwe business- en verdienmodellen. En vergeet ook niet dat de strategiebepaling voor ondernemers in een overlevingssituatie een andere is dan in een groeiscenario. Het vraagt om een andere mindset en soms ook om andere skills.

Strategie bij groei van uw bedrijf bepalen

Groeien kan fantastisch zijn maar verloopt meestal niet zonder hindernissen. Om te voorkomen dat de groei een bedrijf meer lasten dan lusten geeft is het van belang om als ondernemer heel goed stil te staan bij wat hij nu eigenlijk precies wil en hoe daar te komen. Net als een schaker moet een ondernemer een aantal zetten vooruitdenken om niet plotseling voor onoverkomelijke problemen te komen staan. En dat met vaak ook nog de complexiteit van een continu veranderende omgeving waarvan de toekomstige contouren niet of minder voorspelbaar zijn.

Tips bij het bepalen van de juiste strategie voor uw bedrijf

De meeste MKB-ondernemers maken prognoses, verkoopplannen, marketingplannen etc. Regelmatig bevraagt Claassen,Moolenbeek&Partners de MKB-ondernemers; al jarenlang is het onderzoeksresultaat hetzelfde: nog geen 75% van de MKB-ondernemers heeft een op schrift gesteld ondernemingsplan waarin ze de strategie van het bedrijf integraal bepalen. Integraal en “SMART”. Dus niet alleen met commerciële doelen, maar ook met organisatorische en financiële doelstellingen. Pas als er een goede balans is tussen deze drie aandachtsgebieden kunnen we spreken van een goede bedrijfsstrategie.

Belangrijke tips bij groei of strategische herpositionering van de onderneming zijn:

• Definieer een heldere en ambitieuze stip op de horizon, een wenkend perspectief waar je een duidelijke gedachte en gevoel bij hebt. Geen luchtkastelen, geen luchtfietserij of gebakken lucht: dat gaat je misschien wel iets brengen, maar zeer waarschijnlijk niet wat je je voorgenomen hebt. Doorleef dit met jouw directie, managementteam en wellicht zelfs met je gehele bedrijf: dit zorgt voor de nodige energie, passie en draagvlak bij alle mensen in de organisatie.
• Vertaal het wenkend perspectief naar concrete doelen en tussentijdse doelen (ontwikkelplateaus). Doe dit laatste als er een lange weg te gaan is naar het einddoel of als er sprake is van een onduidelijke of onzekere stip op de horizon. Bouw een zodanige flexibiliteit in dat je op gezette tijden kunt bijsturen naar het einddoel (wat soms ook nog beweegt).
• Ontwikkel mogelijke en realistische scenario’s (“scenarioplanning”) om daarmee te verkennen wat er mogelijk in de toekomst kan gebeuren en wat daarvan de consequenties kunnen zijn (er kan iets gebeuren met de stip op de horizon, of met de geschetste ontwikkelplateaus of met het proces waarlangs de doelen worden gerealiseerd). Op basis daarvan kun je mogelijke bijsturingsacties bepalen. Je kunt dit maar beter vooraf bedenken in plaats van achteraf. Ook hiermee bouw je meer flexibiliteit in en mogelijkheden tot bijsturing naar het einddoel.
• Kijk niet alleen naar de commercie, maar ook naar de organisatie en financiën. Groeiende ondernemingen krijgen nogal eens een keer te maken met grote bedrijfskundige uitdagingen (een andere inrichting van je bedrijfsproces en/of van de organisatie, aanpassingen op je ICT-systemen, andere of grotere huisvesting, behoefte aan meer cash/liquiditeit, etc.). Bedenk vooraf waar je allemaal tegenaan kunt lopen. Zo is het bijvoorbeeld goed om samen met anderen de groei te simuleren en met elkaar te kijken waar mogelijke knelpunten kunnen ontstaan. Ben je ervan bewust dat de kwaliteit van de bedrijfsvoering, de kwaliteit van het personeel (de goede man op de goede plek) en het financiële fundament kritische succesfactoren zijn om de groei daadwerkelijk te kunnen realiseren.

De eerste stap naar het bepalen van de juiste strategie voor uw bedrijf

Zoals in de inleiding van dit artikel is gesteld: bij veranderende tijden hoort een andere bedrijfsstrategie. Een andere denkwijze. Jezelf continue blijven veranderen is lastig. De hulp van een externe partij helpt daarbij. Weet je bijvoorbeeld dat er methodieken zijn waarbij je met een doorlooptijd van slechts 17 weken een gedegen bedrijfsstrategie kunt schrijven? In relatief korte tijd is het bedrijf klaar voor de komende jaren. Voor een vrijblijvend gesprek over de groei of strategische herpositionering van jouw onderneming kun je vanzelfsprekend met mij of een van mijn collega’s opnemen.

Auteur: Drs Peter M. Knuvers RA RE (1963), partner bij Claassen, Moolenbeek & Partners. Tel: 06 – 53 31 34 26  E-mail: peter.knuvers@cmenp.nl

Peter heeft in zijn loopbaan als accountant, bankier en commissaris altijd gefunctioneerd in bestuurlijk en inhoudelijk complexe omgevingen waarin verandering de constante was. Hij heeft vele transities tot een succes geleid, weet wat daar voor nodig is en kan als geen ander ondernemers en ondernemingen in de gewenste richting coachen