Een belangrijk onderdeel van het ondernemingsplan is gedegen marktonderzoek doen. Dit is één van de onderdelen waarin je laat zien, aan eventuele financiers van je plannen, dat je serieus toewerkt naar succes. Maar het vergroot ook juist de kans op succes, omdat je hierdoor goed voorbereid de (nieuwe) markt betreedt.
In dit artikel leggen we niet alleen uit wat een marktonderzoek betekend en waarom het zo belangrijk is. We gaan je ook op weg helpen, zodat jij hier alvast een goed begin mee maakt.
Wat is een marktonderzoek?
Tijdens een marktonderzoek ga je de markt waarin jouw onderneming actief is of zich op wil richten in kaart brengen. Je kijkt naar de behoefte, wensen en gedrag van de (potentiële) afnemers maar ook naar je concurrentie. Het biedt dus waardevolle inzichten voor het herkennen van kansen, begrijpen van de doelmarkt en doorgronden van je concurrent. Want, hoeveel aanbieders zijn er al actief op de markt? En is de vraag groot genoeg om ook toe te treden? Je onderzoekt dus in eerste instantie of er daadwerkelijk een kans ligt, binnen de markt waarin jij je straks gaat begeven. En als je eenmaal besloten hebt dat het moet lukken, ga je die markt verder uitdiepen.
Niet alleen is een marktonderzoek belangrijk als je gaat starten (en eventueel bedrijfsfinanciering zoekt). Om succesvol te blijven en concurrentie het hoofd te bieden, is marktonderzoek een doorlopend proces. Het verschil is dat je bij het betreden van een nieuwe markt alle details van die markt nog moet leren kennen. En hoe serieuzer je dat aanpakt, hoe meer profijt je ervan hebt.
Waarom moet je marktonderzoek doen?
Marktonderzoek versterkt het succes van jouw onderneming. Het is van essentieel belang voor een doordacht ondernemingsplan. Maar legt ook het fundament voor een solide bedrijfsstrategie. Marktonderzoek gaat niet alleen om gegevens en statistieken; het vertegenwoordigt een strategische verkenning van de markt, consumenten die zich daar bevinden en de concurrentie. Het is niet alleen belangrijk voor het succes van je onderneming. Ook ga je met gedegen marktonderzoek, als onderdeel van een indrukwekkend ondernemingsplan, financiers over de streep trekken om te investeren in jouw bedrijf.
Enkele belangrijke onderdelen van een marktonderzoek
Zoals al genoemd, is het erg belangrijk zo gedegen mogelijk onderzoek te doen. We behandelen hier enkele onderdelen die in ieder geval niet mogen ontbreken:
De doelgroep
Het bepalen en doorgronden van je doelgroep is niet zo eenvoudig als het wellicht klinkt. Als bakker kun je als doelgroep “mensen die brood eten” zien. Maar ga je dan willekeurig brood bakken om maar te zien of iemand het lekker vindt? Niet iedereen houdt van bruinbrood en sommigen eten liever bepaalde broodjes dan een gesneden brood. En die voorkeur wijzigt ook. Doordeweeks eet iemand misschien alleen maar gesneden brood, maar in het weekend pakken ze uit met croissants en andere lekkere broodjes.
Het is dus heel belangrijk dat je de voorkeuren en wensen van je doelgroep in kaart brengt. En naast die voorkeuren en wensen dus ook hun gedrag. Wanneer nemen zij wat af, en waarom? Als je deze zaken kunt doorgronden en daarop inspeelt, bied je niet zomaar een product of dienst aan wat niemand wil. Je helpt jezelf als ondernemer en de klant om hun behoefte te bevredigen dan wel het probleem op te lossen. Tevens belangrijke input voor het marketingplan, dat ook onderdeel uitmaakt van je ondernemingsplan.
Marktomvang en potentieel
Zonder een heldere doelgroepbepaling is het in dit onderdeel van marktonderzoek doen een beetje als schieten met hagel. Zorg dus dat je dit eerst helder hebt. Als je je doelgroep hebt bepaald ga je kijken hoeveel vraag zij uitoefenen in de markt. Hoeveel mensen/bedrijven nemen het product of de dienst af of zouden dat in de toekomst kunnen doen? Daarnaast wil je niet alleen weten hoeveel vraag er in de markt is, maar ook hoeveel concurrentie ofwel aanbod.
Er zijn diverse kanalen om onderzoek te doen. Kijk bijvoorbeeld (voor gegevens binnen Nederland) eens op de website van het Centraal Bureau voor Statistiek of de Kamer van Koophandel. Soms zijn de cijfers en statistieke daar niet makkelijk te interpreteren. Voor een beter inzicht zou je ook moeten Googelen naar onderzoeken, brancheverenigingen en andere literatuur en informatie. Gebruik alle informatie die je kunt vinden om schattingen te maken die zo goed mogelijk onderbouwd zijn.
Concurrentie
Het mag duidelijk zijn dat het kennen van je concurrentie net zo belangrijk is als het kennen van je doelgroep. Je kunt veel lessen leren door te kijken naar hun aanpak, successen maar ook naar de mislukkingen. Natuurlijk ga je dus kijken naar succesvolle concurrenten en uitdiepen waarom het hen voor de wind gaat. Maar ook ga je in kaart brengen waarom bepaalde ondernemingen juist niet slagen. Waar zit het hem in, waarom is de één succesvol en de ander minder of niet?
Het draait er uiteindelijk om dat je achterhaalt hoe je ervoor kunt zorgen dat die (potentiële) klant jouw bedrijf, dienst of product kiest en niet die ander. En daarvoor kijk je niet alleen naar je concurrentie. Je kijkt ook naar de sterke en zwakke kanten van jouw onderneming. Via dit samenspel kun je namelijk beter worden dan je concurrent. En als je beter bent, komen afnemers graag eens bij jou rondkijken.
Marktbenadering en ontwikkeling
Hoe ga jij de markt straks betreden en zorg je dat je opvalt tussen al het andere aanbod? Het is belangrijk om hier een strategie over te bepalen als je een goede entree wilt maken. Je houdt dus rekening met de (potentiële) afnemers maar ook met je concurrentie. Je wilt er namelijk voor zorgen dat men niet alleen hetgeen jij aanbiedt wil afnemen, maar ook nog eens naar jou komt. Ook hier is het dus belangrijk om in te spelen op zowel je doelgroep als je concurrent. Bepaal hoe en waar jij je doelgroep bereikt. En daarnaast; hoe je het anders (lees: beter of verrassender) dan je concurrenten kunt doen.
Afsluitend nog vier tips voor goed marktonderzoek
Om je marktonderzoek te versterken en je te helpen bij het verkrijgen van waardevolle inzichten, volgen hier nog vier tips:
Bepaal je exacte doel
Wil je goed marktonderzoek doen, dan is het heel belangrijk om vooraf je doel helder te hebben. Sowieso is dat belangrijk voor je überhaupt aan een zakelijk plan begint. Stel jezelf specifieke vragen. Wat wil je precies bereiken? Welke informatie heb je nodig? Wie of welke partij kun je hierover spreken? Dit helpt bij het richten van je inspanning en aandacht om zo verspilling van tijd en middelen te voorkomen.
Maak gebruik van zoveel mogelijk bronnen
Combineer vooral verschillende onderzoekstechnieken en -bronnen om een uitgebreid beeld te krijgen van de markt. Google niet alleen op rapporten, maar denk ook aan enquêtes, interviews, gesprekken met partijen/personen actief in de markt en analyseer bestaande gegevens goed. Elke methode biedt unieke inzichten die kunnen bijdragen aan een vollediger beeld van de markt. Vertrouw dus nooit alleen op één soort bron voor informatie. Dit verbreedt je perspectief en versterkt de kwaliteit van je bevindingen.
Stel een realistische tijdlijn en (eventueel) budget op
Marktonderzoek doen kan veel tijd in beslag nemen en variëren in kosten. Bepaal een realistische tijdlijn en budget dat past bij de omvang en complexiteit van het onderzoek. Er is veel gratis informatie te vinden waar je zelf mee aan de slag kunt. Maar specifieke informatie die up-to-date is, is niet altijd kosteloos te benaderen. Overweeg dus ook de kosten voor aanschaffen van marktinformatie, het inhuren van experts, het gebruik van tools of het verkrijgen van toegang tot specifieke gegevensbronnen.
Vertaal alle data naar acties
Het verzamelen en interpreteren van alle gegevens is slechts het begin. Zorg ervoor dat je in staat bent om de informatie om te zetten in bruikbare acties. Focus op de belangrijkste bevindingen die direct van invloed kunnen zijn op je besluitvormingsproces en strategieën. Het is belangrijk niet alleen te begrijpen hoe de markt in elkaar zit, maar ook om de stappen te bepalen die nodig zijn om je bevindingen in de praktijk om te zetten. Hoe ga jij alles wat je hebt geleerd inzetten in de praktijk? Met andere woorden: wat wordt jouw strategisch plan?
Heb jij plannen om een onderneming te starten, of wil jij juist uitbreiden met een nieuw product of een nieuwe dienst? Zorg dan dat je aan de slag gaat met een grondig ondernemingsplan. Het marktonderzoek is daarvan een onderdeel. Denk ook aan een sluitend financieel plan of een marketingplan. Geef informatie over jouw bedrijf, het idee, de markt en jouw ondernemerskwaliteiten. Beschrijf concreet je bedrijfsdoelstellingen en hoe je dit gaat realiseren. Zo weet je welke valkuilen en uitdagingen er zijn.
Wij kunnen je helpen! Van bedrijfsstrategie tot financiering, onze ervaring helpt je zeker verder. Neem contact op en dan gaan we samen bekijken hoe wij je het beste kunnen begeleiden.
Over de auteur
drs. ing. Bart Lemmen RAB
Bart Lemmen is ervaren in het samenbrengen van mensen binnen een onderneming. Heb je interesse in wat hij voor jou kan betekenen en wil je een vrijblijvend gesprek? Neem dan contact met hem op via 06-31045337 of mail.